De Loods in de krant

• • Freinetscholen doen Gents stadsonderwijs heropleven

In een Freinetschool wordt gestreefd naar de perfecte verhouding tussen allochtonen en autochtonen. Frederiek Van de Velde

© Frederiek Vande Velde

GENT - REPORTAGE De Freinetschool De Loods viert het tienjarige bestaan. Het gaat in het algemeen goed met de Freinetscholen in Gent. Het schooltje 'De Loods' aan de Muide was op sterven na dood, tot het werd omgedoopt tot een bruisende Freinetschool.

VAN ONZE MEDEWERKER



'Het is misschien een straffe uitspraak, maar de boost van het Freinetonderwijs zorgde voor de heropleving van het stadsonderwijs in het lager', zegt de Gentse schepen van Onderwijs Rudy Coddens (SP.A) op de speelplaats van De Loods waar het tienjarige bestaan gevierd wordt.

Directrice Jeanine Schepens beaamt: 'Op het einde van de oorspronkelijke school zaten hier maar zeer weinig kinderen meer. Dat kwam omdat er te veel allochtone kinderen zaten.'

Zowel autochtone als allochtone ouders haken dan af. Migranten vinden het volgens de directrice belangrijk dat hun kinderen zich kunnen integreren.

In scholen waar alleen maar kinderen zitten met een buitenlandse nationaliteit, is dat onmogelijk. Het gevolg is dat die scholen leeglopen.

'We streven altijd naar een mix van 70 procent autochtonen en 30 procent allochtonen', legt schepen Coddens uit. 'Door onder meer de school in de Patrijsstraat te heropenen als een Freinetschool, kregen we een gezonde mix van buurtkinderen, allochtonen en kinderen van ouders die bewust voor het Freinetonderwijs kozen.'

Die laatsten komen vaak uit randgemeenten zoals Sint-Amandsberg of Gentbrugge.

Volgens de schepen waren Freinetscholen vroeger veel minder gestructureerd. In het begin wilden de ouders hun eigen wil te veel opleggen, wat tot chaos leidde.

Het aantal Freinetscholen wordt gestuurd door het kabinet Onderwijs, maar enkel kleinere scholen komen in aanmerking. 'Dat is heel belangrijk', zegt Coddens. 'In de klassen mogen telkens maximum 25 kinderen zitten. Zo behouden we de controle.' In De Loods zitten 115 kinderen.

In Gent zijn er in totaal momenteel negen Freinetscholen. Dat is voldoende volgens Coddens: 'Niet alle leraren zijn geschikt om in een Freinetschool les te geven. Zeker als groentje is het allerminst evident.'

Het voornaamste verschil met een klassieke school is dat Freinetscholen werken met leefgroepen. Die bestaan telkens uit twee geboortejaren, zodat er twee leerjaren samen zitten. In de klas wordt, volgens de methode van de Franse pedagoog Célestin Freinet, vertrokken vanuit de leefwereld van het kind: muziek, theater, musea, maar ook natuurbeleving en milieu.

De kinderen leren zelfredzaam en zelfstandig te zijn. Daarnaast ligt veel nadruk op planning en het opzoeken van informatie. Vooral het leren plannen, werpt vruchten af als ze verder studeren. Zo krijgen de leerlingen op maandag een contract met een aantal opdrachten die tegen het einde van de week, op eigen ritme, volbracht moeten zijn.

Niet ieder kind past in een Freinetschool. Wie veel structuur en strikte regels nodig heeft, redt het niet. Sommigen worden in de loop van het schooljaar dan ook doorverwezen naar een klassieke school.

'Op een Freinetschool lesgeven is een stuk intensiever door de projectgerichte aanpak', zeggen de juffen Vanessa en Sofie. 'De lerarenvergaderingen zijn wekelijks, waar dat in een traditionele school maar maandelijks is. Je moet ook soms een echte octopus zijn om alles in goede banen te leiden: veel kinderen zijn met verschillende dingen bezig. Je moet heel goed kunnen organiseren.'

De buurt is volgens de juffen aan het heropflakkeren. Almaar meer jonge gezinnen nemen er een intrek in voor Gent nog betaalbare, maar te renoveren woningen. De Loods vaart daar wel bij. 'Om half vier 's nachts stond ik aan de deur om ons kind in te schrijven', vertelt een jonge vader uit de buurt. 'Om zes uur 's morgens was alles volzet. Onze jongste is inmiddels ook al zeker van een plaats, omdat er voorrang wordt gegeven aan broers en zussen.'

Voor kinderen die voor het eerst naar school gaan, zitten de klassen voor het volgende schooljaar in alle Freinetscholen vol. Enkel in Het Prisma aan de Steenakker zijn nog een paar plaatsen. Patrick Decamps, algemeen directeur van het basisonderwijs in Gent, zegt dat de stad het kamperen wil vermijden. 'We willen naar een systeem waar kinderen die het dichtst bij de school wonen, voorrang krijgen. Zo vermijden we dat veel ouders de kinderen met de auto naar school brengen.'

Ouders werken intensief mee aan het schoolgebeuren, zegt de directrice.

Wekelijks is er een café soirée, waar ook veel allochtone ouders op afkomen. Daar komen dingen aan bod die de ouders op het hart liggen, zaken die in een formele sfeer onuitgesproken blijven. Kinderen die thuis niet luisteren, bijvoorbeeld. Als blijkt dat ze op school ook niet luisteren, wordt daar speciale aandacht aan besteed.

Een keer per week geven ouders die over een bepaalde creatieve vaardigheid beschikken, zelf les in de ateliers. De invulling van die lessen wordt overigens door henzelf aangedragen.

SVEN RAMMELOO in De Standaard van 2 juni 2008